In de nasleep van de financiële crisis staan gebiedsontwikkelaars voor vele uitdagingen: woningcorporaties hebben minder te besteden, gemeenten kampen nog altijd met forse bezuinigingsopgaven en bestemmingsplannen blijken veelal te rigide. Nu de gebiedsontwikkeling onder druk staat, raken steeds meer gemeenten doordrongen van de kracht van kennis.
Sturen op waarde in Rotterdam
“De gevolgen van de crisis hebben in Nederland het vermogen van gemeenten om te sturen in de ontwikkeling van de stad flink aangetast,” schrijven de auteurs van het rapport ‘Sturen op waarde in Rotterdam’ in december 2012. In het rapport staan tien aanbevelingen voor de afdeling Stedelijke gebiedsontwikkeling van de gemeente Rotterdam. Zo wordt de gemeente onder meer aanbevolen om te bouwen aan een kennisintensieve organisatie. Volgens de auteurs wordt immers steeds meer duidelijk hoe zeer het succes van gebiedsontwikkeling afhangt van ‘de toewijding en expertise van betrokken partijen en individuen’. Een andere aanbeveling aan de gemeente is om samenwerkingsverbanden aan te gaan met kennisinstituten en -netwerken.
Amsterdam als kennisknooppunt
Ook in onze hoofdstad dringt het belang van kennis door. In een speciaal themanummer van PLANAmsterdam, een uitgave van de Dienst Ruimtelijke Ordening (DRO), schrijven de auteurs het economische succes van Amsterdam in de afgelopen decennia grotendeels toe aan de groeiende betekenis van de stad als kennisknooppunt. Maar als kennisstad staat Amsterdam volgens de auteurs voor nieuwe uitdagingen. In het themanummer worden onder meer het werven van internationaal talent, het valoriseren van kennis en het verhogen van het opleidingsniveau van de beroepsbevolking genoemd. De auteurs erkennen dat kennis een belangrijke economische motor is, ‘niet alleen voor de stad, maar voor de hele regio’.
Kennis als motor
Vanwege de ingrijpende gevolgen van de financiële crisis kunnen gemeentelijke gebiedsontwikkelaars niet meer zo gemakkelijk teruggrijpen op traditionele sturingsinstrumenten. Wat voor bedrijven geldt, blijkt net zozeer van toepassing op gemeenten: wie aan kennismanagement doet, kan sneller anticiperen op veranderingen en is daarmee beter voorbereid op de toekomst. ■